توجه توجه
در گروه های موسیقی باز هم این تعارف کمی متفاوت است و یک اثر را تمام اعضای آن گروه خلق می کنند، نوازنده ی درام ریتم ها را می زند، نوازنده های دیگر هم ساز های تخصصی خودشان را وارد کار می کنند ، اشعار و ملودی ها را هم معمولا با هم می سازند.
مهندسی صدا و میکس و مسترینگ
تا اینجا باید با بحث ملودی،آهنگ و تنظیم کاملا اشنا شده باشید، اما میکس و مسترینگ که شاید بیشتر سوالات شما مربوط به این بخش باشد و معمولا تنها چیزی که از این بخش شنیده اید، این بوده که مربوط می شود به کیفیت شنیداری یک اثر، درست است ، مستقیما به کیفیت مربوط میشود ولی اینجا میخواهیم تعریف دقیق تری از آن را داشته باشیم.
میکس و مسترینگ خودش ۲ موئلفه ی جدا است که روی تک تک اصوات موجود در موسیقی اثر می گذارد. در میکس، عملیات مهندسی صدا روی تمام اجزای موسیقی به طور تک تک انجام میشود و اینجاست که کوچکترین صداها یا زیر صداها هم شامل عملیاتی وقت گیر و تخصصی می شوند. این مهندس صداست که با نبوغ و حرفه ای بودنش می تواند از همین زیر صداها، کارٍ فضا سازی را انجام دهد ، پس تک تک اجزای موسیقی به طور مجزا شامل این عملیات میشوند که با بهترین حالت در کل موسیقی شنیده شوند، به عنوان مثال شما از شفافیت و زیبایی صدای گیتار در یک کار لذت می برید، حتی از زیر صدای گیتار هم صداهایی به گوش می رسد که کار را خلی جذاب کردِ ، این دقیقا هنر میکس و مسترینگ را نشان میدهد، البته آن تفکری که در کار هست معمولا برای تنظیم کننده است، اما خوب شنیده شدنش مربوط به میکس میشود، حالا برای اینکه این مثال را بهتر درک کنید ، تراک غمو شادی از محسن چاوشی را گوش کنید و از مکیس فوق العاده ی کوشان حداد لذت ببرید.
در ایران کسی که تنظیم کننده است، خودش بیشتر کارهای میکس را انجام می دهد و پس از آن مهندس صدا کارهای نهایی یا میکس نهایی را انجام می دهد. دلیل این امر نرم افزاری بودن تنظیم ها در ایران است، شاید باورش سخت باشد اما ۹۰ درصد آثار تولید شده در موسیقی پاپ ایران نوازنده ندارد و تماما از ساز های شبیه سازی شده استفاده می شود ،اما با میکس های خوبی که دارند تقریبا طبیعی به نظر می رسند.
نکته ی مهم در امر میکس، تخصصی نبودن میکس ها در ژانر های مختلف است ، و با توجه به اینکه علم مهندسی صدا اصلا در ایران وجود خارجی ندارد و همه چیز تجربی است، امری کاملا طبیعی به نظر می رسد، اما آسیب هایی هم که دارد که مهم ترین آن سطح شنیداری مردم است، این خودش بحثی جداست و در این مطلب نمی گنجد.
اگر مفهوم میکس را متوجه شده باشید، مفهوم مسترینگ کمی راحت تر می شود، همانطور که اشاره شد،در میکس روی تک تک صدا ها، چه کوچک چه بزرگ به صورت مجزا عملیات انجام میشود، حالا برای یکدست کردن این صداها و جذاب تر شدن کار ، افکت هایی به کل موسیقی داده میشود و طی این پروسه ی حساس ،عمل مسترینگ انجام میشود، به عبارت دیگر بالانس های صدا و میزان ضربها در یک اثر درست چیدمان می شود و نظم موسیقایی روی صداها صورت میگیرد که نتیجه اش یکسان بودن کیفیت اثر در درستگاه های پخش مختلف است، اگر به این موضع بر خوردید که در یک اثر بعضی صداها از اسپیکر پخش نمی شود اما با هدفون آن صداها را می شنوید و کمی برایتان متفاوت است، قطعا مشکل از مسترینگ است، در اصل هدف مسترینگ این است که بالاترین کیفیت و یکدست بودن را از پروژه استخراج کند. این ساده ترین شکل ممکن برای تعریف مسترینگ است، اگر بخواهیم کمی وارد بحث مسترینگ شویم، میبینیم که این تعریف به هیچ چیز مسترینگ اشاره نمی کند، اما این مطلب آموزش مسترینگ و مهندسی صدا نیست، همین که بدانیم صدایی که می شونیم از کجا آمده و چگونه به این شکل پخش می شود. گام اول را در درک بهتر موسیقی برداشته ایم.
تنظیم در موسیقی به مرحله بعد از آهنگسازی گفته میشود که طی آن چیدمان سازها، جمله‌بندی اثر و لحن نت‌ها بر پایه قوانین کنترپوئن و هارمونیمشخص میشود.
تنظیم‌کننده که یک قطعه را برای سازهای مختلف می‌نویسد، باید با قابلیت‌های سازهای گوناگون به‌خوبی آشنا باشد. درواقع یک تنظیم کننده در موسیقی باکلام، لحن خواندن یک ترانه را که ملودی است، با استفاده از نت‌ها و ریتم‌های متناسب با آن ملودی ــ که ممکن است با سمپل یا سازهای زنده اجرا شوند ــ را به یک اثر موسیقایی کامل تبدیل میکند.
تعریف کوتاه از مسترینگ :
مسترینگ آخرین مرحله در چرخه تولید اثر موسیقیایی قبل از تکثیر در غالب نوار مغناطیسی، CD و یا DVD می باشد. مسترینگ آخرین فرصت برای اصلاح اشکالات شنیداری اثر و همچنین رساندن کیفیت آن به حد اکثر ممکن می‌باشد به نحوی که اثر مستر شده در گستره وسیع و متنوعی از سیستم های باز پخش از آی پد گرفته تا داخل اتوموبیل، یکپارچگی و کیفیت خود را به طور نسبی حفظ نماید. از نگاهی دیگر مسترینگ به نوعی مرحله کنترل کیفی و همچنین تخصصی‌ترین و دقیق‌ترین مرحله در فرایند تولید یک آلبوم موسیقی است.اهمیت این مرحله به حدی بالاست که در کشورهای دارای صنعت موسیقی پیشرفته مراکزی مجزا صرفا جهت مستر کردن آثار موسیقی ضبط و میکس شده دایر است و مهندسی مسترینگ شاخه‌ای مجزا و تخصصی در مجموعه مشاغل مربوط به تولید موسیقی می‌باشد.
مسترینگ بسیار فراتر از بالا بردن میزان Loudness و یا استفاده از اکولایزر است. با استفاده از تکنیک های پیشرفته مسترینگ امکان تغیر بالانس سازها، افزایش و یا کاهش حالت استریو در محدوده ای خاص از رنج فرکانسی، بالا بردن صدای کیک درام و همزمان محدود کردن صدای بیس، رفع صدای “س” و “ز” آزار دهنده وکال بدون تیره شدن فضای میکس و بسیاری موارد دیگر امکان پذیر است.علاوه بر موارد فوق استفاده از یک گوش متخصص، دقیق، تازه نفس و درعین حال بی طرف که درگیر مراحل ساخت اثر نبوده، کمکی شایان در تشخیص مشکلات پنهان شنیداری و رساندن کیفیت آن به حد کمال می باشد.
در وهله اول مسترینگ حرفه ای نیازمند تخصص بالاست. مهندس مسترینگ دارای گوش بسیار دقیق و تیون شده بوده و با دانش فنی بالا و احاطه بر تکنیک های مسترینگ مشکلات شنیداری اثر و راه حل آن ها را به سرعت تشخیص خواهد داد. اما علاوه بر تخصص، یک گوش دقیق نیازمند محیط آکوستیکی بسیار حرفه ای و سیستم مانیتورینگ کالیبره شده و دقیق می باشد. بدون داشتن اتاقی با آکوستیک محاسبه شده و اسپیکر تیون شده و با رزولوشن بالا، انجام فرایند مسترینگ نتیجه مثبتی نخواهد داشت.
مسترینگ بدون رعایت موارد فوق الذکر سبب می شود اثری که در داخل اتاق و بر روی اسپیکر شخص مستر کننده بسیار خوش صدا می نماید و از بالانس فرکانسی خوبی برخوردار است، درهنگام شنیدن در داخل اتومبیل دارای بیس بسیار بالا و غیر شفاف باشد و همین اثر در سیستم “های فای” یکی از دوستان به طور کامل بیس خود را از دست بدهد و این تنها یک نمونه از صدها موردی است که مسترینگ غیر حرفه ای مسبب آن است
